Er zit zo veel in deze roman, dat ik niet goed weet waar te beginnen. Bij het verhaal misschien. De vertelster – een concertpianiste – heeft een zevenjarige, clandestiene relatie met Maya achter de rug en is daar nog niet van bekomen. Ze voelt zich niet meer in staat piano te spelen en wordt redster in het zwembad, om niet meer aan haar verleden herinnerd te worden. Maar hoe hard ze daarvoor ook haar best doet, dat verleden blijft haar parten spelen.
Het verhaal was wat mij betreft van ondergeschikt belang. Schoeters gebruikt het als kapstok om te schrijven over de liefde, over geschiedenis, over muziek, over politiek en over duiken (link naar de titel). Ze maakt ook continu vergelijkingen tussen al die dingen.
Ze weeft geschiedkundige weetjes over Sjostakovitsj, Rostropovitsj, Joeri Gagarin en Mathias Rust (de man in 1989 met een vliegtuigje op het Rode plein landde) door het verhaal. Heel boeiend en leuk om lezen. Maar toch maakt ze het te lang. Vooral de uitgebreide analyses van het voorbije liefdesleven van de verteller vond ik langdradig.
De verteller vertelt verschillende versies van het verleden, waarmee Schoeters wil aantonen dat diegene die de geschiedenis schrijft, hem naar zijn hand zet. Maar de herhaling die daar het gevolg van is, vond ik eerder storend.
Schoeters’ stijl vond ik heel aangenaam. Zelfs over iets simpels als een zwembad, slaagt ze er in om mooie dingen te schrijven:
Het zwembad. Eigenlijk hou ik meer van het oude woord dat niemand meer gebruikt: de zwemkom. Een woord als een bokaal, hermetisch afgesloten van de buitenwereld. Zelfs de tijd komt hier nauwelijks vooruit; vandaag zou net zo goed gisteren kunnen zijn, of tien jaar geleden. De zwemmers zijn bijna te naakt voor mode en het water vlakt al na één duik hun kapsel uit. Als er één plaats is waar het heden de schijn ophoudt samen te vallen met het verleden, is het hier. In deze zwemkom, die met haar glazen wanden mijn dagen aflijnt en mij binnen mijn grenzen houdt. Zoals een viskom haar goudvis.
Dan is er nog de kwestie van de verteller. Zelf kleurde ik die bij het begin spontaan als een „hij” in, maar de tekst is zo geschreven dat het zowel een hij als een zij kan zijn. Pas aan het einde van het boek, laat Schoeters de verteller zeggen dat ze een vrouw is. Persoonlijk vond ik dat te laat, en voelde ik mij als lezer gepakt (oei, ja, dat ik dat niet vroeger heb gezien). Het was volgens mij betreft sterker geweest om te zwijgen en het de lezer zelf te laten inkleuren.
Mijn conclusie: Schoeters heeft een heel goeie roman geschreven, maar hij was beter geweest als hij half zo dik was geweest.
annick leest 
Ik las het boek ook. Vond het een boeiend verhaal, maar… ik heb mij doodgeërgerd aan de schrijfstijl. Veel te lange zinnen (die dan nog niet goed in elkaar zaten), veel te veel uitweidingen die niet relevant zijn voor het verhaal. Moeilijke woorden gebruiken enkel om te tonen dat ze ze kent. En inderdaad, de verteller moet van het begin duidelijk zijn en dit was het niet. Ik vond dit slechte literatuur. Dat ze gepubliceerd wordt, is dankzij haar status als journaliste, anders zou een uitgever dit direct naar de prullenmand verwezen hebben. Less is more.
Veerle, bedankt voor je reactie! Ik hield op zich wel van haar zinnen, ik heb mij minder geërgerd aan de lengte ervan alleszins. Het gebruik van haakjes stoorde mij wel erg, vooral omdat ze die gebruikte om er nutteloze info tussen te steken. Langs de andere kant heb ik dikwijls mijn potlood gepakt om zinnen aan te strepen die ik mooi vond. En de uitweidingen over Gagarin en andere Russische bekenden vond ik zalig. Zo veel leuke weetjes, bijvoorbeeld over die astronauten die in de ruimte hingen toen de Sovjet-Unie uit mekaar spatte en ze niet wisten of en wie (de Kazachen of Russen) hen terug naar de aarde zou brengen. Maar ik begrijp je kritiek, als literaire roman schoot het boek tekort. Misschien zou Schoeters beter een carrière als geschiedschrijfster overwegen. 🙂
Mij was haar eerste roman ‘Diggers’ aangeraden, maar die vond ik compleet bij het haar getrokken. Hoe verder je las, hoe meer het verhaal ongeloofwaardig werd. Sommigen zouden daar misschien de humor van inzien, maar ik vond het maar niks. Ik zal dus in een wijde boog om dit boek heen lopen.
Mmm, Diggers laat ik ook aan mij voorbij gaan. Eén Schoeters volstaat. 🙂