Voor mijn eindexamen cello twee jaar geleden speelde ik een Sicilienne van Maria Theresia Von Paradis (1759-1824). Toen al was ik geïntrigeerd door het feit dat het om een vrouwelijke componiste ging (die zijn nogal dun gezaaid). Ik vond alleen een wiki-pagina die meer vragen opriep dan er te beantwoorden. Nu zag ik in de bib „L’incroyable histoire de mademoiselle Paradis” blinken, en jawel, het bleek over dezelfde Paradis te gaan. 
Het verhaal
Op driejarige leeftijd wordt Maria Theresia blind, tot grote wanhoop van haar vader, secretaris van de Keizerin van Oostenrijk. De kleine Maria verzoent zich echter met haar lot en legt zich toe op pianospelen.
Avec le temps, elle s’est convaincue que la vue est un leurre qui égare les autres sens, les rend inopérants. Tandis que les siens sont constamment aux augets. Elle est aveugle? La belle affaire. Elle vit dans un autre monde, et le sien lui plaît.
Haar vader denkt er echter anders over en laat haar door een heel medisch corps binnenste buiten keren. De klassieke geneeskunde kan echter niets voor haar doen, integendeel, het kind geraakt getraumatiseerd door de behandelingen.
Wanneer ze zeventien wordt, geeft Joseph Anton von Paradis zijn dochter in de handen van Franz Anton Mesmer. Dat is een dokter-filosoof, die experimenteert met magnetische geneeskunde. Von Paradis is van bij het begin onder de indruk van de man, vooral omdat hij haar als een normale persoon behandelt, en niet als een blinde. Ze wordt opgenomen in een soort privé-kliniek grenzend aan het huis van de dokter en de twee worden minnaars. Mesmer slaagt er in om haar gedeeltelijk terug te laten zien, maar al ziende stokt ook haar pianospel.
In Wenen begint het gerucht de ronde te doen dat de relatie tussen Mesmer en Paradis verder gaat dan een arts-patiënt relatie. Bovendien gunnen de collega’s van Mesmer hem geen triomf waar zij faalden. Ze komen Maria Theresia aan tests onderwerpen waar ze zenuwachtig en opnieuw tijdelijk blind door wordt. Mesmer kiest voor zijn reputatie en zijn carrière en laat Paradis gaan.
Maria Theresia von Paradis is ontgoocheld in het leven dat ze had als ziende en ontgoocheld in de liefde. Ze verminkt haar ogen en wordt definitief blind. Het enige wat haar rest is haar piano; ze wordt een uitstekende concertpianiste, componeert zelf muziek en richt een muziekschool op in Wenen. Wanneer Mesmer vele jaren later toenadering zoekt via haar bediende Nina, wil ze niets meer over hem horen.
En amour, seule la souffrance est source d’enseignements. Il faut s’abandonner à la passion corps et âme, se brûler aux feux du désarroi, de l’incompréhension, de la jalousie, de la déception, de l’amertume, puis s’isoler, soigner ses plaies et espérer s’y donner moins totalement, moins naïvement la fois suivante. L’amour est comme le rocher de Sisyphe. On espère à chaque fois le hisser au sommet de la montagne, mais soit il tombe de très haut soit il s’effrite.
Mijn oordeel
Een ongelooflijke historie, dat is het minste wat je kan zeggen van dit levensverhaal. Ik vond het interessant om de componiste achter mijn partituur een beetje te kennen. Het doet mij er aan denken….hoog tijd om die cello nog eens uit zijn kist te halen.
annick leest 