De kunst van het uitstellen – John Perry

Geheel volgens de filosofie van John Perry, heb ik het schrijven van deze blogpost vakkundig uitgesteld. Het doel van dit dunne boekje is immers niet je van je uitstelgedrag te verlossen, maar eerder om je te leren je er minder slecht over te voelen. Perry noemt uitstellen dan ook een kunst.

Persoonlijk vind ik mezelf niet zo’n uitsteller. Zelfs op vrije dagen leef ik volgens een vooraf opgesteld takenlijstje. Elke taak wordt na afwerking met een dikke stift en met een zucht van voldoening doorstreept. Maar laat dat nu volgens Perry juist een kenmerk van uitstellers zijn…  Uitstellers zijn “mensen die zelden helemaal niets doen; ze doen ondergeschikt nuttige dingen zoals tuinieren, potloden slijpen of een schema maken hoe ze hun bestanden opnieuw kunnen organiseren als ze er eenmaal aan toekomen.” De belangrijkste dingen stellen ze echter uit. Maar wat is belangrijk? Achteraf blijkt dat behoorlijk relatief, of zelfs achterhaald.

De oorzaak van uitstelgedrag ligt volgens Perry bij perfectionisme. Je wil iets zo goed doen, dat je er geen beginnen aan ziet. Daarom begin je met makkelijker dingen (die ook nuttig zijn). Zo wordt uitstellen een manier om jezelf toestemming te geven geen perfect werk af te leveren (want je begint er zo laat aan, dat er geen tijd meer is voor perfectionisme). In de praktijk blijkt vaak dat die perfectie helemaal niet nodig was, dus heb je eigenlijk gewonnen door de taak uit te stellen.

Hoewel Perry niet de bedoeling heeft komaf te maken met uitstelgedrag, geeft hij toch enkele remedies om dingen gedaan te krijgen. Hij raadt bijvoorbeeld aan om een defensief takenlijstje op te stellen, dat er als volgt kan uitzien:

8. Schenk een tweede kop koffie in
9. Ga aan je bureau zitten en niet op de bank
10. Zet de computer aan
11. Open je e-mails niet
12. Ga niet surfen op het internet
13. Open Word

Een andere optie is samen te werken met iemand die niet uitstelt (door Perry met enige overdrijving de “vijand” genoemd) en al heel wat werk heeft verzet vooraleer jij aan beginnen denkt.

Het boekje wordt bij het begin aangekondigd als een “filosofisch zelfhulpprogramma voor depressieve uitstellers”, maar echt ernstig hoef je dit niet te nemen. Perry toont op een schertsende, wijsneuzige manier aan dat gestructureerd uitstellen niet nadelig hoeft te zijn. Maar of uitstellers veel geholpen zijn met die wetenschap, durf ik te betwijfelen.

Voor zijn “onderzoek” kreeg Perry de Ig Nobelprijs. Dat is een ludieke prijs voor onderzoek waar je eerst om moet lachen, maar je daarna aan het denken zet. Het is plezierig om de lijst van de winnaars eens door te nemen. Je leert er dat vrouwelijke malariamuggen van Limburgse kaas houden. En ook dat je belangrijke financiële beslissingen beter uitstelt… tot je een volle blaas hebt.