Vloedgolf – Sonali Deraniyagala

Kerstmis 2004. Sonali en haar familie zijn enkele dagen op vakantie in Yala, aan de kust van Sri Lanka. Wanneer ze de ochtend van de 26^ste december uit het hotelraam kijkt, ziet ze de zee vreemd hoog opkomen. Samen met haar man Steve en haar kinderen Vik en Malli zet ze het op een lopen, zonder goed te weten waarvoor. Er is geen tijd om haar ouders – die een kamer verder aan het inpakken zijn – te waarschuwen. Ze springen in een jeep in de hoop het water voor te zijn, maar de jeep kantelt en wordt meegesleurd. Sonali overleeft de tsunami, maar ziet haar kinderen, haar man en haar ouders nooit weer.

Ziedaar het trieste begin van het waargebeurde Vloedgolf. Sonali Deraniyagala toont ons hoe zij na dat drama heeft proberen verder leven. Ze beschrijft de lange periode van wanhoop en pijn waar ze doorheen gaat. Maar tegelijk haalt ze herinneringen op aan haar familieleden, vooral aan haar kinderen. Daardoor is het boek minstens even veel een verhaal van liefde, als van dood.

Maar zelfs een blik op sommige dingen in onze keuken kan ik niet verdragen. Ik durf Steve’s oestermes niet aan te raken. Ik durf zijn kookboeken niet open te slaan. Het zou te veel voor me zijn om een vlek chiliolie op een recept voor op de barbecue geroosterde inktvis te zien, of een spoor van een mosterdzaadje op de pagina met auberginecurry in zijn Ceylon Daily News Cookery Book.

De eerste jaren zijn de herinneringen aan haar familieleden een marteling. Ze probeert haar geheugen te blokkeren in een poging zichzelf te beschermen. Jaren later put ze er troost uit en wordt het een manier om haar dierbaren een beetje bij zich te hebben.

In die vijf jaar ben ik zo bang geweest voor details. Hoe meer ik me herinner, des te moeilijker ik te troosten zal zijn, hield ik mezelf voor. Maar ik verzet met steeds vaker niet langer tegen mijn herinneringen. Ik wil herinneren. Ik wil weten. Misschien kan ik er  nu beter tegen dat ik ontroostbaar ben. Misschien vermoed ik dat herinneren me niet ontroostbaarder maakt. Of minder ontroostbaar.

Vloedgolf is verpletterende lectuur. Ik heb nog nooit zoveel moeite gehad om mijn tranen te bedwingen bij het lezen van een boek. Het straffe van dit verhaal is dat Deraniyagala niet zomaar een verslag heeft geschreven over haar trieste lot: ze heeft een volwaardige literaire roman geschreven. Een aanrader dus, dit boek… voor wie ertegen kan.